Na początku roku pismo „Nature” gruchnęło wynikami badań przeprowadzonych przez zespół włoskich naukowców pod przewodnictwem Angeli Pasqualotto na 150 uczniach w wieku od 8 do 12 lat. Dzieci, które grały w specjalnie przygotowaną na potrzeby badań grę akcji wykazały się 7-krotnie większą kontrolą uwagi, a także znacząco podniosły swoje noty na lekcjach włoskiego – czytały nie tylko szybciej, ale przede wszystkim dokładniej. Do podobnych wniosków doszły badania francuskiej neurobiolożki Daphné Bavelier, której wystąpienia na konferencjach TedX możecie zobaczyć w internecie. Pismo „Frontiers in Human Neuroscience” donosiło z kolei niedawno, że internetowe gry typu multiplayer przynoszą znaczącą poprawę umiejętności interakcji z rówieśnikami – w końcu osiągnięcie celu wymaga ścisłej komunikacji z innymi graczami.

No dobrze, ale co zrobić, kiedy ukochana latorośl przepada bez reszty w świecie questów, wirtualnych monet i ulepszeń postaci, a lektury szkolne (tak, wiemy, sami za wieloma nie przepadaliśmy!) kurzą się pod talerzami z niedojedzonymi kanapkami?

Odpowiedź jest tak prosta, jak powtarzane latami przez pedagogów rady – podążać za dzieckiem! Zainteresować się tym, w co gra, albo i samemu zagrać. A potem: rozmawiać, rozmawiać, rozmawiać! Szanse, że traficie w tym wszystkim na książkę, która te zainteresowania przedłuży, a przede wszystkim – zbudujecie między sobą na nowo więź wzrosną skokowo z każdą rozmową.

Star Stable to przygodowa gra typu MMORPG (niewtajemniczonym spieszymy z pomocą: Massively multiplayer online role-playing game) osnuta wokół motywu dosiadania własnych koni i ściganiu się na nich. Scenerią gry jest fikcyjna wyspa Jorvik, która pod pozorami „typowej” skandynawskiej miejscówki z zapierającymi dech w piersiach krajobrazami skrywa klasyczną, zatopioną w skomplikowanej mitologii scenerię walki dobra ze złem. Dobro reprezentują Strażnicy Aideen – tajna organizacja druidów oraz „Jeźdźcy Dusz” (Soul Riders), dosiadający koni pradawnej rasy Starbreed. Zło – pozaziemski potwór Garnok z wielkimi mackami, przeciągającymi (dosłownie i w przenośni) na swoją stronę niektórych mieszkańców wyspy…

SSO (Star Stable Online – pod takim skrótem najłatwiej znaleźć grę w Google) to fenomen wśród gier internetowych. Gra powstała w 2011 roku w Szwecji doczekała się do dziś 15 mln zarejestrowanych kont na świecie, w tym 85 tys. w Polsce. Fandomowa „Jorvikpedia” gromadząca informacje o świecie Star Stable posiada obecnie aż 2242 artykuły! Ponad 300 koni najróżniejszych ras, rozmaite „interakcje” (czesanie, pojenie, karmienie, skrobanie kopyt) i ok. 6 tys. zadań do wykonania (od najprostszych, jak zebranie pięciu mleczy po bardziej skomplikowane zadania z fabułą) skradło serca mnóstwu młodych ludzi na całym świecie.

Jak można się domyśleć – w tym przypadku bardziej graczek niż graczy, Star Stable to bowiem na wskroś „dziewczęce” uniwersum, które eksploruje tak częsty w tej grupie wiekowej motyw fascynacji jeździectwem i końmi.

Można na to wszystko wzruszyć ramionami i zbyć sprawę formułkami w stylu zabijaczy czasu. Można jednak też dostrzec w samej potrzebie gry, rozwiązywania zadań i łączenia się z innymi graczami ważny rozwojowy etap, jaki przechodzi nasze dziecko. I podsuwać mu wartościowe rzeczy, które przeniosą tę pasję w inny wymiar!

Z takiego założenia wyszła szwedzka pisarka Helena Dahlgren tworząc serię książek osadzonych w świecie Star Stable. Dwie trylogie (Tajemnica Złotych Wzgórz, Przebudzenie legendy i Nadchodzi mrok oraz wydane jak dotąd tłumaczenia dwóch tomów drugiego cyklu – Soul Riders. Sekret Ścieżki Wiatrów i Kamienny krąg), a także dwa zbiory opowiadań (Opowieści o zmroku i Opowieści z Jorvik) składają się na równoległe wobec internetowej rzeczywistości, czytelnicze doświadczenie rodem z Jorvik.

Bohaterkami kolejnych części cyklu są dorastające dziewczyny – Lisa, Anna, Linda i Alex oraz postawione po drugiej stronie umownej szkolnej barykady Sabine, Jessica i Katja. W przygodowym kostiumie mamy tu podsunięte sporo przemyśleń na temat miejsca w grupie i relacji z rówieśnikami. Stosunki z rodzicami, mimo że niewolne od nieporozumień, pełne są szacunku i empatii. Kiedy tata Lisy daje jej reprymendę, „w jego głosie nie ma złości”. Anna kontempluje funkcjonowanie swojej rodziny, w której „osiągnięcia są jak paliwo” i dochodzi do wniosku, że zrozumienie świata jest dla niej ważniejsze niż sukcesy. Zagadka, przed której rozwiązaniem stają dziewczyny kieruje je w stronę szkolnej biblioteki i studiów nad historią Jorvik. A więzi z ukochanymi końmi rozwijają się w miarę, kiedy w bohaterkach narasta uniwersalne dążenie do międzyludzkiej sprawiedliwości.

Czy nie są to kluczowe problemy, jakie stawia przed nami literatura?

„Mega jest ta książka, dzięki niej pokochałam czytać 💯❤️” – napisała w opiniach o Tajemnicy Złotych Wzgórz na portalu Lubimy Czytać jedna z internautek. Lektura książek ze świata Star Stable to nie tylko krok do przodu w zacieraniu pozornych pokoleniowych barier i budowaniu rodzicielskich więzi z nastolatkami. To także świetny przykład skandynawskiego podejścia we wspieraniu rozwoju dzieci – podejścia akcentującego autonomię młodego człowieka i fakt, że w nastoletnim wieku to otoczenie kształtuje go już bardziej, niż my. A kompetentny rodzic jest od tego, żeby pokazywać i podpowiadać.

Bo i kto wie co wydarzy się po czytelniczej przygodzie z książkami Heleny Dahlgren? Może następni w kolejce będą Andrzej Maleszka, Cressida Cowell albo Ursula Le Guin? My nie mamy wątpliwości – dobrze podsunięta lektura potrafi zdziałać o wiele więcej, niż kierowane bezsilnością prośby o „oderwanie się” od ekranu!